Μετάβαση στο περιεχόμενο

Άηχο φατνιακό τριβόμενο σύμφωνο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Άηχο φατνιακό τριβόμενο σύμφωνο
s
IPA Αριθμός132
Κωδικοποίηση
Οντότητα (decimal)s
Unicode (hex)U+0073
X-SAMPAs
Μπράιγ⠎ (braille pattern dots-234)

Το άηχο φατνιακό τριβόμενο σύμφωνο (ΔΦΑ: <s>) είναι σύμφωνο των ανθρώπινων γλωσσών. Πέραν του κοινού άηχου φατνιακού τριβόμενου [s], φθόγγου που είναι ο συχνότερος από τους τριβόμενους και παρόν στην ελληνική (όπου πραγματώνεται κυρίως ως φατνιακό αλλά και ως μεταφατνιακό)[1], υφίστανται τουλάχιστον άλλοι τέσσερις διαφορετικοί ήχοι που σχετίζονται με αυτόν. Σε πολλές γλώσσες όπως τα αγγλικά ή τα ισπανικά τα αλλόφωνα του συμφώνου διαφοροποιούνται από το μέρος της γλώσσας που έρχεται σε επαφή με τα φατνία.[2]

Οι φατνιακοί τριβόμενοι φθόγγοι είναι κατά πλειοψηφία συριστικοί παρότι έχουν εντοπιστεί και μη συριστικοί τριβόμενοι ήχοι που απουσιάζουν ως αυτούσια σύμβολα από το ΔΦΑ. Τέτοιοι είναι οι φατνιακοί τριβόμενοι των ισλανδικών.[2] Συριστικά αλλόφωνα μπορούν να αρθρωθούν σε θέσεις που να βρίσκονται πιο κοντά στα δόντια σε γλώσσες όπως τα σουηδικά, τα πρότυπα κινεζικά και τα καντονεζικά.[3]

Συγγενείς ήχοι είναι:

  1. Nicolaidis, K. (1994): «Aspects of Lingual Articulation in Greek: AnElectropalatographic Study» στο Themes in Greek Linguistics, edited by I.Philippaki Warburton, K. Nicolaidis, and M. Sifianou. Amsterdam: John Benjamins. σελ. 225–232.
  2. 2,0 2,1 Ladefoged και Maddieson (1996): The sounds of the world's languages. Οξφόρδη: Blackwell. σελ. 147.
  3. Ladefoged και Maddieson (1996): The sounds of the world's languages. Οξφόρδη: Blackwell. σελ. 146.